केशब बिष्ट : बैसाख ३० गते सरकारले स्थानिय तहको निर्वाचन घोषणा गरेको छ । सुदूरपश्चिम प्रदेशको अस्थाई राजधानी रहेको धनगढी उप महानगरपालिकामा उमेदवारहरुबिच निकै प्रतिस्प्रधा हुँदैछ भन्ने सुनियो ।
हो सत्ता गठबन्धन, एमालेबिच निकै प्रतिस्प्रधा हुने देखिन्छ । यहाँ ५ बर्षे कार्यकाल पुरा गरिसकेका निबर्तमान मेयर नृप बहादूर वड, युवा तथा लोकप्रिय नेता रण बहादूर चन्द र स्वतन्त्र उमेदवार गोपाल हमालको चर्चा निकै देखिएको छ । निबर्तमान मेयर समेत रहेका नृप बहादूर वडको कार्यशैली हामीले परिक्षण गरिसकेका छौँ । उनकै पार्टीका नेताहरुपनि वडको कामले अशन्तुस्ट छन् । प्रधानमन्त्रीपत्नी आरजुका बिश्वासपात्र भएकै कारण उनले फेरी मेयरको टिकट पाएका हुन् ।
उनले २०७४ सालको निर्वाचनमा गरेका अधकिाशं बाचा पुरा गर्न सकेनन् । गौरिफन्टा नाकालाई स्तरोन्नती गर्ने, धनगढी बिमानस्थल अन्तराष्ट्रिय बनाउने, खोला नाला अतिक्रमण हटाउने, धनगढीलाई स्मार्ट सिटि बनाउने लगायत उनका थुपै्र घोषणाहरु ऋलपत्र छन् । जनतामाथी धेरै आश्वासन बाँडेर मत पाएका वड अहिले पार्टीकै मत नपाउने आकंलन छ, र गठबन्धनको सारथी नेकपा माओवादी केन्द्रबाट ८० प्रतिशत मत एमालेलाई जाने देखिन्छन् । यस कारण यस पटक नृप बहादूर वड धेरै मतान्तरको फरकले पराजित हुने देखिन्छ ।
स्वतन्त्र उमेदवारका रुपमा २०७४ सालमा पराजित भएका गोपाल हमाल यस पटकपनि स्वतन्त्र उमेदवार बनेका छन् । २०७४ सालमा २ हजार ७ सय मत कम ल्याएर पराजित भएका हमाल यस पटक जित्ने आशमा छन् । राजनितिक अग्रज हरुका अनुसार गोपाल हमाल धनगढीमा ब्यवसाय गर्दै आएका ब्यक्ती हुन् र देश तथा समाज परिवर्तनका लागी उनको योगदान शुन्य छ । त्यस कारणपनि जनताले परिवर्तनकारी राजनितिक नेतृत्वकै हातमा यस पटक धनगढी उप महानगरपालिकाको नेतृत्व सुम्पिने प्रस्ट छ । उनलाई २०७४ सालको तुलनामा ५० प्रतिशत मत कम आउने प्रस्ट देखिएको छ ।
२०७४ सालमा धनगढीका ९० प्रतिशत ब्यवसायीको साथ पाएका हमाल यस पटक एक्लिएको बजारमा चर्चा हुन थालेको छ । ब्यवसायीहरुकै साथ नपाएकाले उनलाई प्रतिस्प्रधा गर्नै कठिन हुने छ । स्वतन्त्र उमेदवार भएर २०७४ सालमा पराजित भएका हमाल पार्टीमा गए जितिन्छकी भनेर बिवेकशिल साझा पार्टीमा लागेर सुदूरपश्चिम संयोजक बने । र अहिले हमाल पार्टीबाट चुनाव लडे मत नआउने देखेपछि उनी फेरी स्वतन्त्र उमेदवार बनेको निकै चर्चा छ ।
गोपाल हमाललाई यो निर्वाचन जित्न फलामको चिउरा चपाएझैँ हुन्छ । स्वतन्त्र उमेदवारसंग नत वडा अध्यक्ष सदस्यहरुनै हुन्छन् नत संगठन नै । निर्वाचित भएपछिपनि केन्द्र प्रदेशमा अर्कै पार्टीको सरकार र कार्यपालिका समेत राजनितिक दलको हुँदा हमाललाई काम गर्न निकै कठिन हुने देखिन्छ । यस कारणपनि हमालले मत निकै कम पाउने देखिन्छ । हमालसंग आफ्नो कार्यपालिका नहुँदा बजेट तथा योजना पास गर्नै कठिन हुने देखिन्छ । उनले जस्तो योजना ल्याएपनि कार्यपालिका बिरुद्धमा उत्रे उनलाई काम गर्न निकै कठिन हुने छ ।
यो निर्वाचनमा बिकल्प रण बहादूर चन्द मात्रै हुन् । नेकपा एमालेको बिद्यार्थी संगठन अनेराश्वबियुबाट राजनितिमा लागेका चन्दको ३० बर्षे राजनितिक उात्रा निश्कलकिंत छ । कहिल्यै कुनै बिवादमा नतानिएका चन्द यस पटक धनगढी उप महानगरपालिकाको मेयरका उमेदवार बनेका छन् । २०३६ सालमा बैतडीको तत्कालिन सलेना गाबिस ८ अर्थात अहिलेको मेलौली नगरपालिका वडा नम्बर ३ मा जन्मेका चन्द शालिन स्वभावका इमान्दार नेताका रुपमा परिचित छन् । कक्षा ७ सम्म जन्मभुमी बैतडीमै अध्यायन गरेका चन्दले कक्षा ८ बाट धनगढीमा पढाई शुरु गरेका हुन् । धनगढीको पञ्चोदया माध्यमिक बिद्यालयबाट प्रमाणपत्र तह पास गरेका चन्दले कैलाली बहुमुखी क्याम्पसबाट स्नातक तह सम्मको अध्यायन गरेका छन् ।
२०४८ सालमै राजनितिमा लागेका चन्द २०५० सालमा स्कुल इकाई सचिव बनेर पार्टीमा संगठित बनेका थिए । त्यसपछि कैलाली बहुमुखी क्याम्पसको प्रारम्भिक कमिटि अध्यक्ष बनेका चन्द अनेरास्वबियु कैलालीका सचिव बनेका थिए । त्यसपछि सेती अञ्चल सदस्य हुँदै केन्द्रिय सदस्यसम्म पुगे । बिद्यार्थी राजनिति संगै पार्टीको सशक्त राजनिति शुरु गरेका चन्दले पार्टीको धनगढी नगर सदस्य, उप सचिव, दुई कार्यकाल सचिवको कार्यभार सफलता पुर्वक सम्हाले । त्यसपछि कैलाली जिल्ला कमिटि सदस्य धनगढी ईन्चार्ज हुँदै पार्टी जिल्ला कमिटि कैलालीको ७ बर्ष सचिवको जिम्मेवारी निभाए ।
र नेकपा बन्दा केन्द्रिय सदस्य समेत बनेका चन्द एमाले कैलालीका निबर्तमा उपाध्यक्षपनि हुन् । जनआन्दोलनका क्रममा ३ महिना प्रहरी प्रहरी हिरासत बसेका चन्द बिभिन्न बिद्यार्थी आन्दोलनमा निकै सक्रिय देखिन्थे । तत्कालिन लुम्बिनी प्रदेशका मुख्यमन्त्री शंकर पोखरेलको भ्रमण टोलीमा चाइनाका बिभिन्न ठुला शहरको समेत अवलोकन गरिसकेका चन्दलाई बिकासका बारेमा निकै ज्ञान छ । धनगढीका ९० प्रतिशत संघ संस्थामा आबद्ध रहेका चन्द सामाजिक कार्यमा निकै अग्रसर हुने गरेका छन् ।
मेयरका उमेदवार चन्दको अहिलेसम्म कसैसित मनमुटाव भएको छैन होला । उनि यति सरल र इमान्दार नेता हुन सबैले चिन्न जरुरीपनि छ । त्यस कारण इमान्दार र सरल ब्यक्ती ल्याए हामीलाइपनि भोलीका दिन अधिकार माग्न सहज हुन्छ । हामीजस्तै पिडा उनले अहिलेपनि भोगेका छन् । एउटा पुरानो मोटरसाइकल कुदाउँदै पार्टी र जनताको काममा हिन्ने मान्छे रोज्नेकी करोडको गाडीमा हिनेर हाल हल्लाउनेलाई रोज्ने जनताको हातमा छ ।
हाम्रा पिडा बुझेको, पिडा संगै खेलेको ब्यक्ती रोज्नेकी एसी महल र करोडको कारमा धुलो उडाउँदै हिन्नेलाई रोज्ने हाम्रो हातमा छ । अहिलेको आवश्यक्ता रण बहादूर चन्दलै हुन्, कृपया भुल लगर्नुहोला । बैसाख ३० गते धनगढीको मेयरका लगी सुर्यमा छाप लगाउन अनुरोध गर्दछु ।
यो लेख जपानमा अध्यायन गर्दै आएका केशव बिष्टले लेखेका हुन्